Podczas zakładania w naszym ogrodzie warzywnika, oprócz zapewnienia odpowiednich warunków glebowych, powinniśmy zwrócić uwagę na dobór roślin sadzonych obok siebie. Wiele roślin podczas wzrostu wydziela określone substancje, które mogą oddziaływać pozytywnie lub negatywnie na sąsiadujące nasadzenia oraz przeciwdziałać atakowi szkodników.

Takie zależności występują podczas uprawy współrzędnej, która opiera się na wykorzystaniu minimum dwóch gatunków roślin, które uprawiane obok siebie naprzemiennie w rzędzie lub kilku rzędach, zapewniają sobie wiele korzyści. Spośród tych korzyści móżmy wyróżnić:

  • zmniejszoną liczbę szkodników, a często także chorób,
  • ograniczenie występowania chwastów,
  • zdrowy, obfity plon,
  • zwiększoną różnorodność gatunków, a przy tym atrakcyjny wygląd warzywnika.
  • wzajemną stymulację wzrostu roślin sąsiadujących.

Przy doborze roślin musimy zwrócić uwagę również na szybkość wzrostu oraz typ systemu korzeniowego roślin sąsiadujących ze sobą. Znanym przykładem sadzenia warzyw obok siebie jest obecność na jednej grządce marchwi lub pietruszki i rzodkiewki, ponieważ powolny wzrost marchwi i pietruszki pozwala wysiać między nimi rzodkiewkę, która osiąga dojrzałość do zbioru znacznie szybciej.

Przykład korzystnych zestawień:

Nazwa Pozytywne sąsiedztwo
Brokuł Brukselka, jarmuż, pasternak, pietruszka, por, seler, ziemniak.
Burak ćwikłowy Cebula, cykoria, czosnek, groch, kalarepa, koper, ogórek, pomidor, por, rzodkiewka, sałata, seler.
Cebula Cukinia, cykoria, koper, marchew, ogórek, por, sałata.
Cukinia Cebula, groch, pomidor, szpinak.
Fasola Dynia, kalarepa, ogórek, rzepa, seler, szpinak, ziemniak.
Groch Burak ćwikłowy, cukinia, kalarepa, marchew, ogórek, rzepa, rzodkiewka, seler, szpinak.
Koper Burak ćwikłowy, cebula, cykoria, marchew, ogórek, pietruszka, seler, szparag, ziemianki.
Marchew Cebula, czosnek, groch, kalarepa, koper, ogórek, por, rzodkiewka, sałata, seler, szczypiorek, szpinak.
Ogórek Burak ćwikłowy, cebula, fasola, groch, kalarepa, koperek, marchew, papryka, por, rzodkiewka, seler, szpinak.
Papryka Marchew, ogórek, pomidor.
Sałata Burak ćwikłowy, cebula, marchew, por, szparag
Szczypiorek Marchew
Szparag Kalarepa, koper, sałata

 

Warto pamiętać, że istnieje również grupa roślin, których sąsiedztwo nie wpłynie pozytywnie na rozwój plonów, a wiec warto unikać poniższych powiązań:

  • burak z fasolą i gorczycą,
  • kapusta z pomidorami, fasolą i truskawkami,
  • ziemniaki z dynia i ogórkiem,
  • fasoli z cebulą i czosnkiem.

Ważnym elementem naszego warzywnika są również kwiaty, jakie sadzimy wokół niego. Wybierajmy gatunki, które zwabiają pszczoły oraz motyle, ponieważ owady te zapylą naszą fasolę, cukinie czy pomidory. Warto również postawić np.: parę donic z ziołami (mięta, lawenda, tymianek), które przyciągają owady zapylające jak magnes. Wiele kwiatów działa również odstraszająco na owady np.: aksamitka odstrasza mszyce, komary oraz krety, nagietek lekarski chroni warzywa kapustne przed bielnikiem kapustnikiem.

Kwiaty jakie powinny znaleźć się w okolicy warzywnika:

  • Aksamitki,
  • Groszek pachnący,
  • Nagietek lekarski,
  • Kosmos podwójnie pierzasty,
  • Słonecznik zwyczajny,

Pamiętajmy, że oprócz uprawy współrzędnej również musimy dbać o prawidłowe odżywianie roślin oraz płodozmian.

 

Justyna Jabłońska

Instruktor ds. ogrodniczych

Okręg Łódzki PZD