Zgodnie z Regulaminem ROD w ogrodach działkowych dopuszczalna jest pod pewnymi warunkami hodowla kur, królików i gołębi. Są jednak i takie zwierzęta, które „bez pytania” przekraczają ogrodzenia. Jak reagować na dzika czy lisa na alejce ogrodowej? Co zrobić, gdy naszą działkę upodobają sobie koty?
Według ustawy o ROD (art.3), ogrody są przede wszystkim miejscem zaspokajania potrzeb wypoczynkowych i rekreacyjnych oraz prowadzenia na własne potrzeby działkowców upraw ogrodniczych. Dlatego zawarte w Regulaminie ROD ograniczenia odnośnie przebywania na ich terenie zwierząt mają na celu wyważenie potrzeb wszystkich użytkowników ogrodu, oczywiście w zgodzie z obowiązującym prawem.
Hodowla zwierząt na działce
Par. 58 Regulaminu ROD mówi, że działkowiec może prowadzić na działce chów wyłącznie gołębi, kur i królików. Musi jednak zachować odpowiednie warunki sanitarne i higieniczne. Dopuszczalną liczbę zwierząt określa zarząd ogrodu. Poza tym hodowla gołębi wymaga uprzedniej zgody walnego zebrania danego ROD. Nie może być też prowadzona w odległości bliższej niż 5 km do granicy lotniska (to ograniczenie wynika z prawa lotniczego). Warto przy okazji pamiętać, że pomieszczenia dla zwierząt stanowią integralną część altany i są w związku z tym wliczane do jej dopuszczalnej powierzchni (maksymalnie 35 mkw). A za szkody związane z prowadzoną hodowlą odpowiada działkowiec-hodowca.
Hodowcy nie powinni przy tym zapominać o par. 9 Regulaminu, który mówi, że obowiązkiem działkowca jest przestrzeganie zasad współżycia społecznego. Chodzi o to, aby hodowla zwierząt na jednej z działek w ROD – nie stała się udręką dla sąsiadów. Dlatego przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu hodowli rozsądnie byłoby zapoznać się ze zdaniem sąsiadów na ten temat. Pozwoli to ustalić zasady, dzięki którym uda się uniknąć ewentualnych sporów w przyszłości. Warto też dowiedzieć się, czy chowu zwierząt na działkach nie zabraniają przepisy prawa miejscowego.
Pies i kot
Częstymi gośćmi na wielu działkach są psy, które przychodzą ze swoimi właścicielami. Zgodnie z par. 68 Regulaminu, by nie zakłócać spokoju innym działkowcom i nie powodować sytuacji potencjalnie niebezpiecznych, psy na terenie ROD powinny być prowadzone i trzymane na smyczy i w kagańcu. Regulamin zakazuje też stałego utrzymywania psów na działce. Mogą one na niej przebywać wyłącznie ze swoim opiekunem.
Wspomniany przepis zakazuje także utrzymywania kotów na działce. Zdarza się jednak, że bezdomne koty same osiedlają się w ROD (choć najczęściej wynika to faktu dokarmiania ich przez działkowców). Pomoc zwierzętom jest oczywiście chwalebnym działaniem – szczególnie w okresie jesienno-zimowym, ale należy pamiętać, że rodzinne ogrody działkowe nie są właściwym miejscem do stałego zamieszkiwania przez bezdomne koty. Rozmnażając się w sposób niekontrolowany mogą zanieczyszczać teren, powodować szkody w uprawach oraz być zagrożeniem dla ptaków. Według ustawy o ochronie zwierząt to gmina ma obowiązek zapewnienia im opieki. W jej zakres wchodzi schronienie, dokarmianie oraz sterylizowanie i leczenie. Dlatego takie sytuacje należy zgłaszać właśnie do gminy lub też do lokalnej organizacji prozwierzęcej.
Przykładem, jak można rozwiązać ten problem jest ROD „Kadzielnia” w Kielcach, który we współpracy z urzędem miasta wdrożył program walki z bezdomnością kotów. Dzięki niemu koty zamieszkujące ogród są sterylizowane i mają szansę znaleźć dom.
Dzicy goście
Coraz częściej na terenie rodzinnych ogrodów działkowych w poszukiwaniu jedzenia pojawiają się też dzikie zwierzęta, m.in. dziki, lisy. Przede wszystkim w żadnym wypadku nie dokarmiajmy ich! A jak zareagować widząc w ogrodzie np. lisa? Warto pamiętać, że lisy są drapieżnikami, które mogą upolować zwierzęta żyjące w ROD (gołębie, kury), a do tego często są nosicielami chorób zakaźnych i mogą odchodami zanieczyszczać owoce i warzywa. Dlatego jeśli na terenie ogrodu zauważymy lisa, najlepiej zawiadomić straż miejską.
Nawet w dużych miastach ogrody działkowe odwiedzają też dziki. Najskuteczniejszym zabezpieczeniem przed nimi jest dbałość o to, aby ogrodzenie ROD nie było uszkodzone. A jak zachować się, gdy do spotkania z dzikiem dojdzie? Jeśli samemu nie zostało się przez niego dostrzeżonym nie należy wykonywać gwałtownych ruchów, lepiej spokojnie oddalić się z tego miejsca. Natomiast jeśli w ROD natkniemy się na nieżywe zwierzę, to ze względów sanitarno-epidemiologicznych nie powinno się go uprzątać samodzielnie, należy jak najszybciej zawiadomić straż miejską
Pożyteczni mieszkańcy ogrodu
Obraz ogrodowej fauny nie byłby pełny, gdybyśmy nie wspomnieli o zwierzętach, których obecność jest niezbędna na działce dla zachowania równowagi ekologicznej. Biedronki, pszczoły murarki, trzmiele, jeże, ptaki warto zaprosić na działkę i dbać, aby chciały na niej mieszkać. Pomogą ograniczyć liczbę szkodników i tym samym uniknąć lub zmniejszyć ilość środków ochrony roślin.
Lidia Sosnowska