Komunikat Krajowego Zarządu PZD z dnia 26 marca 2021 r. w sprawie likwidacji prawnych ROD lub jego części w latach 2018-2020 W dniu 25 marca 2021 r. KZ PZD zapoznał się z informacją Biura Prawnego PZD i dokonał oceny likwidacji prawnych ROD lub jego część

Komunikat

Krajowego Zarządu PZD

z dnia 26 marca 2021 r.

w sprawie likwidacji prawnych ROD lub jego części w latach 2018-2020

W dniu 25 marca 2021 r. KZ PZD zapoznał się z informacją Biura Prawnego PZD i dokonał oceny likwidacji prawnych ROD lub jego części w latach 2018-2020 – w zakresie skali likwidacji i obowiązujących regulacji prawnych.

KZ PZD stwierdził, że w latach 2018-2020, KZ PZD podjął uchwały w sprawie 9 likwidacji prawnych ROD lub jego części. W 2018 r. wyraził zgodę na likwidację prawną części ROD Mickiewicza w Mosinie (1,6319 ha i 36 działek rodzinnych), części ROD Pionier w Lublinie (0,1271 ha i 9 działek rodzinnych). W 2019 r. – części ROD Stokrotka w Radomiu (0,3153 ha i 10 działek rodzinnych), części ROD Tęcza w Kędzierzynie –Koźlu (0,0648 ha i 8 działek rodzinnych), części ROD Sigma Bartycka w Warszawie (0,5086 ha i 29 działek rodzinnych), części ROD Orzeszkowej w Toruniu (1,9553 ha i 36 działek rodzinnych), części ROD Pigwa w Łodzi (0,0824 ha i 2 działek rodzinnych). Natomiast w 2020 r. – części ROD Wilga w Warszawie (0,3700 ha i 10 działek rodzinnych) oraz części ROD Bogdanka w Poznaniu (0,4458 ha i 13 działek rodzinnych). Łącznie w latach 2018-2020 likwidacji prawnej uległa powierzchnia 5,5012 ha i liczba działek rodzinnych - 154.

Ww. likwidacje prawne ROD związane były z roszczeniami osób fizycznych i prawnych posiadających własność lub użytkowanie wieczyste do gruntu ROD i brakiem tytułu prawnego PZD. W żadnej z ww. likwidacji nie było możliwości zastosowania art. 26 ustawy o ROD (z uwagi na brak spełnienia przesłanek). Tylko w przypadku jednej likwidacji prawnej tj. części ROD Stokrotka w Radomiu, Okręg PZD miał przesłanki, aby złożyć wniosek o odszkodowanie na podstawie art. 25 ustawy o ROD. Mimo podejmowanych przez Okręgi PZD prób uzyskania odszkodowania, zgodnie ze sprawozdaniami Okręgów PZD dotyczących realizacji warunków likwidacji, na podstawie indywidualnych porozumień z właścicielami lub użytkownikami wieczystymi gruntów ROD, tylko w 2 przypadkach udało uzyskać się odszkodowania dla PZD lub działkowców. W przypadku kilku likwidacji prawnych udało się również na podstawie porozumień uregulować sytuację prawną innej części ROD.

Biorąc powyższe pod uwagę, KZ PZD uznał, że skala likwidacji prawnych ROD w latach 2018-2020 była niewielka i głównie dotyczyła niewielkiej powierzchni ROD i pojedynczych działek. Przyczynami niewielkiej skali likwidacji prawnych ROD były m.in. postępowania sądowe i administracyjne toczące się z udziałem PZD, które były związane z roszczeniami, jak również skuteczne regulowanie przez PZD stanów prawnych gruntów ROD objętych roszczeniami: poprzez uzyskiwanie pozytywnych decyzji wydawanych na podstawie art. 75 i 76 ustawy o ROD, czy też nabywanie przez PZD gruntów ROD objętych roszczeniami, przy udziale finansowym działkowców. Dużym problemem przy likwidacjach prawnych ROD jest brak możliwości uzyskania odszkodowania dla PZD i działkowców za pozostawiony majątek na likwidowanej części ROD. Jest to spowodowane tym, że w wielu sprawach nie ma możliwości zastosowania art. 25 ustawy o ROD, a postępowania administracyjne, w których jest możliwość zastosowania art. 26 ustawy o ROD są obecnie w toku. Natomiast właściciele/użytkownicy wieczyści nieruchomości nie są zainteresowani dobrowolną wypłatą odszkodowań dla PZD i działkowców na podstawie porozumień (chociaż godzą się w nich na zrzeczenie wobec PZD i działkowców roszczeń z tytułu bezumownego korzystania).

W przypadku likwidacji prawnych ROD, Okręgi PZD przed wystąpieniem do KZ PZD w tej sprawie podejmują działania, mające na celu uregulowanie sytuacji prawnej ww. gruntów przez władze publiczne. Nie przynoszą one jednak rezultatów. Skarb Państwa oraz samorządy nie są zainteresowane m.in. zakupem nieruchomości roszczeniowej czy tez przekazaniem terenu zamiennego na założenie nowego ROD. W każdym przypadku likwidacji prawnej ROD, Okręgi PZD są zobowiązywane w uchwałach KZ PZD do zapewnienia działkowcom ze zlikwidowanego terenu (w miarę możliwości) działek zamiennych, ze zwolnieniem z podwyższonych opłat ogrodowych, o których mowa w art. 147 ust. 1 statutu PZD (chyba, że działkowcy złożyli oświadczenia, że nie są zainteresowani). Okręgi PZD dokładają wszelkich starań, aby zapewnić zainteresowanym ww. działki zamienne.

KZ PZD uznał, że ww. likwidacje prawne przebiegały zgodnie z uchwałą KZ PZD nr 227/2015 z dnia 30 września 2015 r. w sprawie zasad i trybu likwidacji prawnej ROD lub jego części w związku z realizacją roszczenia do gruntu ROD. W każdym przypadku była sporządzana przez radcę prawnego/prawnika Okręgu PZD opinia prawna co do możliwości uzyskania odszkodowania m.in. na podstawie art. 25 ustawy o ROD.  Likwidacje prawne ROD w wielu przypadkach były skomplikowane i trwały bardzo długo. Spowodowane to było m.in. złożonością warunków likwidacji, jak również dążeniem Okręgów PZD do doprowadzenia do ich realizacji w pełnym zakresie, w szczególności odnośnie wypłaty na rzecz PZD i działkowców odszkodowania i zapewnienia działki zamiennej w innym ROD lub pozostałej, niezlikwidowanej części ROD.

Krajowy Zarząd PZD

Warszawa, dnia 26 marca 2021 r.