Podczas drugiego dnia narady z dyrektorami biur omówiono temat działalności inwestycyjnej w ROD.
Temat omówiła kierownik Wydziału Gospodarki Gruntami Mariola Kobylińska.
Podkreśliła , że kadra zarządzająca w OZ PZD, ma obowiązek szkolenia, kontroli i nadzoru w związku z realizowanymi inwestycjami i remontami w ROD. Wskazała, że szczególnie przed walnymi zebraniami w ROD należy nawiązać współpracę z zarządami ROD, aby wnioski w zakresie realizacji tych zadań były przygotowane poprawnie i odnosiły się do koniecznych inwestycji a koszty zweryfikowane poprzez odpowiednio opracowany kosztorys na podstawie projektu. Bowiem działkowcy muszą posiadać pełną wiedzę podejmując decyzję o realizacji konkretnego zadania inwestycyjnego. Wskazano na ważną role podległego personelu tj. zatrudnionych w OZ PZD inspektorach ds. inwestycji. Zarządy ROD bowiem nie mogą być pozostawione z tym tematem same . Rola inspektora ds. inwestycji musi być nakierowana na bezpośrednia współprace i merytoryczna pomoc na każdym etapie realizacji zadań. W PZD od lat obowiązują dobre procedury, ale chodzi raczej o ich znajomość, chęć ich stosowania i przestrzegania. Bez odpowiedniego kierowania i nadzoru tego rezultatu się nie osiągnie. Wskazano na konieczność realizacji zadań dobrze przygotowanych i przemyślanych z pełnym zabezpieczeniem finansowym, nie można bowiem sądzić , że przy realizacji zadań o wielotysięcznej wartości jakość to będzie. Nie może bowiem być miejsca na niegospodarność, brak efektywności i rzetelności. Bowiem te złe przypadki, nigdy się nie obronią a kierownictwo Związku ma obowiązek i instrumenty prawne, aby nieprawidłowości eliminować i nie dopuszczać do eskalacji problemu. Wskazała także na osiągane w ubiegłych latach rezultaty w zakresie inwestycji oi remontów. Bowiem w 2021 roku 49 % ROD zrealizowało zadania na ponad 66 milionów złotych. Te wartości pokazują o ogromnej pracy, ogromnych potrzebach a także ogromnej odpowiedzialności jaka ciąży na inwestorze zadań a wiec zarządzie ROD a także organach bezpośrednio nadzorujących ich prace a więc na OZ PZD i personelu zatrudnionym w biurze tej jednostki. Wskazano na źródła finansowania zadań w tym coraz większy z roku na rok udział pomocy ze środków zewnętrznych. Fakt ten zasługuje na docenienie zarówno podmiotów udzielających wsparxia ROD a także jednostkom zabiegającym o takie wsparcie, gdyż bez zaangażowania i odpowiedniej aktywizacji w tym kierunku nie można liczyć na pozytywne efekty.
M. Kobylińska przypomniała również o możliwości finansowania zadań przy wsparciu ze środków PZD w postaci bezzwrotnych dotacji oraz pożyczek z Funduszu Samopomocowego PZD.
W dalszej części inspektor ds. terenowo-prawnych – Aleksandra Grunt Majer omówiła temat dotacji dla ROD ze źródeł zewnętrznych.
Z danych przekazanych przez Okręgowe Zarządy PZD do Jednostki Krajowej wynika, iż w 2022 roku 778 ROD uzyskały pomoc ze środków zewnętrznych, co stanowi 17 % wszystkich ROD w Polsce, na łączną kwotę 12 720 648,53 zł.
Podczas omawiania tematu porównano przedmiotowe dane z danymi z 2021 roku. Gdzie podkreślono znaczny wzrost udzielanej pomocy w odniesieniu do ilości ROD i wsparcia zewnętrznego i przypomniano, że w poprzednim roku pomoc uzyskało 613 ROD na kwotę 10 332 420,72 zł. Jest to bardzo pozytywny sygnał, który zasługuje na uznanie, gdyż potrzeby ROD są bardzo duże a bez pomocy ze źródeł zewnętrznych nie mogą być zaspokojone. Z drugiej strony świadczy to o docenieniu roli ROD w przestrzeni miast i gmin.
Przedstawiono wysokość dotacji za lata 2018-2022, wskazując, że otrzymana pomoc w 2018 r. wynosiła 6 719 210,56 zł, w 2019 r. - 6 891 221,90 zł, w 2020 r. – 8 797 204,38 zł zaś w 2021 r. – 10 332 420,70 zł.
Pomoc, jaką otrzymały Rodzinne Ogrody Działkowe udzielana była w szczególności na budowę nowej lub modernizację istniejącej infrastruktury ogrodowej, wymianę oraz budowę sieci wodociągowych, energetycznych, parkingów, ogrodzeń, placów zabaw oraz domów działkowca czy zakupu urządzeń do rozdrabniania gałęzi.
Najwięcej ROD, które otrzymały pomoc ze źródeł zewnętrznych w stosunku do liczby ROD w okręgu w 2022 roku, położone są w okręgach: w Pile (82% ROD), w Zielonej Górze (57% ROD), w Częstochowie (38% ROD), we Wrocławiu (32% ROD), w Lublinie (29 % ROD) i w Kaliszu (28% ROD).
Na szczególne uznanie po raz kolejny zasłużył Urząd Marszałkowski w Poznaniu, który przekazał dla 64 ROD z okręgu PZD w Poznaniu, Pile i Kaliszu dotacje w łącznej wysokości 2 138 117 zł oraz Urząd Marszałkowski w Warszawie, który przekazał w ramach Programu Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Działkowców (tzw. MIAD 2022) 1 326 219 zł dla 84 mazowieckich ROD.
Podkreślano, że w roku 2022 r. ROD z terenu działalności wszystkich Okręgowych Zarządów PZD otrzymały wsparcie z dotacji gminnych. Jest to nowa sytuacja, gdyż wcześniejsze badania pokazywały, że bywały Okręgi, w których żaden ROD nie uzyskał pomocy finansowej. To znak, że aktywne działania i zwiększenie zaangażowania okręgów przynosi pozytywne korzyści dla ROD i działkowców.
Wszyscy uczestnicy narady jednogłośnie stwierdzili , iż unormowania zawarte w art. 17 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o ROD, spełniają właściwie swoją rolę, gdyż dają realne podstawy prawne gminom do udzielenia dotacji przeznaczonej na rozwój ROD. Bez tych zapisów rady miast i gmin nie mogłyby w tak prosty sposób wspierać ogrodów.
Wyrażono nadzieję, iż aktywne działania okręgów, kolegiów prezesów i zarządów ROD pozytywnie wpłyną na postrzeganie rodzinnych ogrodów działkowych i przełożą się na zwiększoną pomoc finansową również i przez te miasta i gminy, które do tej pory nie wspierały ROD.
Jednocześnie podczas narady, złożono podziękowania wszystkim miasto, gminom i urzędom marszałkowskim, które uchwalając budżety na 2022 rok nie zapomniały o istnieniu na ich terenach ogrodów działkowych i udzieliły im wsparcia. Dzięki okazanemu zrozumieniu, ogrody działkowe mogą się rozwijać i służyć nie tylko działkowcom ale i całemu społeczeństwu.
Bardzo wysoko oceniono także zaangażowanie struktur Związku i jego działaczy w zdobywaniu środków zewnętrznych, dobrym ich wykorzystywaniu oraz prawidłowym rozliczaniu.
Mariola Kobylińska
Aleksandra Grunt Majer