15 września 2022 r. w Warszawie odbyła się narada dyrektorów biur okręgów z całego kraju, w której udział wzięły również Przewodnicząca Krajowej Komisji Rewizyjnej PZD Pani Maria Fojt oraz przedstawicielki Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - Dyrektor Departamentu Działań Premiowych Pani Monika Zielińska i Główny Specjalista Departamentu Działań Premiowych Pani Magdalena Ormińska. Spotkanie otworzył i poprowadził Prezes PZD Eugeniusz Kondracki, który wyjaśnił, że głównym celem narady jest ocena realizacji programu „Rozwój Zielonej Infrastruktury poprzez wsparcie ogrodów działkowych”, wzajemna wymiana doświadczeń, omówienie współpracy Okręgowych Zarządów PZD z oddziałami terenowymi ARiMR i przedyskutowanie problemów, które pojawiają się na etapie wypełniania i składania wniosków.

Na wstępie Prezes PZD podkreślił, że pełne wykorzystanie puli grantowej jest dla Związku świadectwem siły i możliwości działania, natomiast mimo wypracowanych coraz lepszych warunków dla ROD do zawalczenia o granty, wiele ogrodów nie decyduje się na występowanie z wnioskami. Do tej pory 29 Rodzinnych Ogrodów Działkowych otrzymało granty na łączną sumę 2 847 149,80 zł. Jest to efekt niewystarczający. Moglibyśmy spodziewać się lepszych rezultatów, zważywszy na fakt, że Związek pokonał wszystkie przeszkody formalne, a znajomość procedur wynikających z przepisów agencji, jak i uchwał związkowych jest dziś znacznie lepsza niż wtedy, gdy program ARiMR ruszał. Aby w jak największym zakresie wykorzystać środki przeznaczone dla ROD istotne jest bardziej aktywne włączenie się Okręgowych Zarządów i pracowników w działania mobilizujące ogrody do udziału w konkursie, w tym pomoc w wyborze inwestycji, wypełnianiu wniosków, zgłoszeń do oddziałów regionalnych agencji.

Następnie Prezes otworzył debatę. O podzielenie się doświadczeniami z realizacji programu ARiMR zostali poproszenie dyrektorzy biur z pięciu Okręgów przodujących w kontekście złożonych i zakwalifikowanych do konkursu wniosków: z Okręgu Śląskiego, Świętokrzyskiego, Toruńsko-Włocławskiego, Warmińsko-Mazurskiego i Wrocławia.

Najczęstsze trudności jakie pojawiają się przy realizacji programu dotyczą wypełnienia dokumentacji, niewystarczającej powiechrzni terenów wspólnych oraz wyboru zadania. Wszyscy zwrócili uwagę na istotną rolę i działania Okręgu, w szczególności odpowiedni kontakt z Zarządami ROD, organizację narad i szkoleń, które pomagają w wyłonieniu ogrodów chętnych do udziału w konkursie, indywidualnych spotkań i konsultacji z ogrodami, pomoc w wyborze inwestycji i prawidłowym wypełnianiu wniosków. Równie ważnym czynnikiem jest dobra współpraca i stały kontakt  z ARiMR, nawiązywanie i utrzymywanie bezpośrednich i telefonicznych kontaktów z regionalnymi oddziałami agencji, wzajemne wyjaśnianie ewentualnych wątpliwości. Tylko wówczas działania kończą się sukcesem w postaci przyznanego grantu.

W dalszej części  Prezes PZD poprosił o zabranie głosu dyrektorów biur z pozostałych Okręgów: z Zielonej Góry, Bydgoszczy, Lublina, Elbląga,  Podkarpackiego i Podlaskiego. Z ich wypowiedzi wynika, że powodzenie realizacji programu ARiMR uzależnione jest od chęci Zarządów ROD do zapoznania się z Podręcznikiem Wnioskodawcy i regulaminem konkursu. Okręgi organizują spotkania z Zarządami ROD, omawiają procedurę konkursu i formalności. Oferują pomoc OZ PZD w całym procesie przygotowania i składania wniosków.

Pan Tomasz Terlecki Zastępca Dyrektora Biura Prawnego PZD omówił realizację umowy w zakresie wystawiania weksli in blanco i deklaracji wekslowej w ramach programu "Rozwój zielonej infrastruktury poprzez wsparcie ogrodów działkowych".

Następnie Prezes PZD oddał głos pani Monice Zielińskiej z Departamentu Działań Premiowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która pogratulowała Prezesowi PZD i podziękowała za dotychczasowe działania, informując jednocześnie o szansie na kolejne środki z funduszy unijnych. W 2023 r. poziom możliwości finansowania inwestycji w ROD ma mieć większą skalę niż w ramach obecnego programu. Prezes PZD podziękował za uwzględnianie wszystkich uwag Związku w Podręczniku Wnioskodawcy oraz szybkie i sprawne załatwienie sprawy dotyczącej wzorów weksli in blanco, co stwarza realne szanse na skorzystanie tegorocznej puli grantów.

W dalszej części spotkania uczestnicy przeszli do zgłaszania przedstawicielkom Agencji problemów występujących przy realizacji programu. Pytania dotyczyły m.in. składania i rozliczania wniosków zbiorczych, trybu ofertowego, procedury rozeznania rynku oraz zbyt długiego czasu na rozpatrywanie wniosków. Pojawiły się również prośby o jednoznaczne interpretacje możliwości finansowania konkretnych zadań ze środków europejskich w ramach konkursu grantowego.

Druga część narady poświęcona była roli i zadaniom struktur PZD w zakresie działalności statutowej PZD.

Pani Mariola Kobylińska kierownik Wydziału Gospodarki Gruntami przedstawiła problemy występujące przy realizacji inwestycji w ROD, przypomniała obowiązując w Związku procedury, w tym w zakresie zadań przekraczających zadania zwykłego zarządu, zwróciła uwagę na rolę i odpowiedzialność Okręgowego Zarządu przy opiniowaniu wniosków ZROD o dotacje i pożyczki.

Główna księgowa PZD Mirosława Marks omówiła temat realizacji  przez OZ PZD uchwał KZ PZD w sprawie powoływania OFK zwracając uwagę na małe tempo powstawania tych ośrodków w pierwszym półroczu bieżącego roku. Przypomniała o obowiązkach dyrektorów biur OZ PZD w promowaniu Programu DGCS PZD System i zachęcaniu Zarządów ROD do przystępowania do ośrodków. Prezes PZD Eugeniusz Kondracki poinformował, że przygotowana została pełna analiza funkcjonujących OFK, również w zakresie wynagrodzeń księgowych; dokumenty zostaną poddane pod obrady Krajowego Zarządu PZD i niewykluczone, że w zależności od wypracowanych wniosków, temat zostanie przeniesiony również na posiedzenie Krajowej Rady PZD.

Następnie Zofia Rut-Skórzyńska, kierownik Wydziału Prezydialnego przypomniała o konieczności przeprowadzania kontroli w ROD. Realizacja zadań statutowych jest niezwykle ważna. Wiele trudnych spraw i problemów, również w zakresie inwestycji nie miałoby miejsca, gdyby nie wcześniejsze kontrole w ogrodach.

Bartłomiej Piech Dyrektor Biura Prawnego PZD zwrócił uwagę na kwestię dopłat do ogrzewania. Po poprawkach Senatu do Sejmu wrócił projekt ustawy o wsparciu odbiorców ciepła. Kwestia może dotyczyć ogrodów, które mają ogrzewane domy działkowca. Zgodnie z projektem ustawy jednostki organizacyjne PZD, które złożyły deklaracje o źródłach ciepła będą mogły ubiegać się o te środki. W odpowiednim czasie PZD przygotuje wytyczne.

Na koniec Marcin Juszczel st. inspektor ds. prawnych w Wydziale Prezydialnym przedstawił temat skarg i odwołań, apelując o dokładniejsze i bardziej szczegółowe udzielanie odpowiedzi skarżącym, co znacznie skraca czas załatwienia sprawy, a w przypadku odwołań- na precyzyjną argumentację i uzasadnienie.

Podsumowując naradę Prezes PZD Eugeniusz Kondracki wskazał na najistotniejsze na ten moment zadania dla Związku, które należy wykonać, by Rodzinne Ogrody Działkowe mogły w pełni skorzystać ze środków unijnych przeznaczonych na inwestycje w ramach programu "Rozwój zielonej infrastruktury poprzez wsparcie ogrodów działkowych".

Monika Pawlińska